Protocol voor beheer van roetschorsziekte in de maak

NIEUWS

Karlijn Raats, donderdag 16 juni 2016

120 sec

Foto: Beterebomen.nl

Terra Nostra stelt een protocol op voor het beheer van roetschorsziekte (Cryptostroma corticale). Arbo-organisatie Stigas wil veilige omstandigheden voor verwijdering van zieke esdoorns.

Stigas, de arbodienst voor werknemers, vroeg Terra Nostra om samenwerking in het opstellen van een protocol. Tot vorig jaar werd de ziekte voornamelijk herkend op kachelhout, maar sinds 2015 ook op levende esdoorns in 's- Heerenberg, waarna de esdoorns verwijderd werden. Terra Nostra voert tegenwoordig met eigen laboratoriumonderzoek uit om op aanvraag roetschorsziekte te determineren. Inmiddels lijkt roetschorsziekte geen incident meer en is dit jaar op drie verschillende plaatsen in Nederland vastgesteld.

Beroepsziekte
Henry Kuppen van Terra Nostra: 'Roetschorsziekte is latent in elke Acer pseudoplatanus aanwezig. Wanneer de esdoorn dood is of in zeer droge omstandigheden verkeert, kan de ziekte naar buiten treden.' Er is geen sprake van een op komst zijnde epidemie. 'Wel zijn er sinds vorig jaar een aantal gevallen van roetschorsziekte geweest, waarbij verwijdering grote gezondheid problemen kan opleveren. Daarom is het van belang dat men meer te weten komt over deze boomziekte en zich ervan bewust wordt dat men het verwijderde hout niet zonder persoonlijke bescherming afzaagt en door de versnipperaar gooit. De sporen kunnen dan in het rond vliegen en diep in de longen schade toebrengen, doordat de longblaasjes gaan ontsteken. Dit wordt Pneumonitis genoemd, wat als beroepsziekte wordt gezien. De reden dat Stigas aan de bel heeft getrokken.'

In de tussentijd doen Henry Kuppen en Stigas hun best om richtlijnen te formuleren voor het verwijderen van aangetaste esdoorns, die primair zijn gericht op het beschermen van de gezondheid van de werknemers die daarbij zijn betrokken. Zodra het protocol rond het beheer van roetschorsziekte klaar is, zal er een artikel hierover verschijnen in Boomzorg.

Mond afdekken
Een ding staat vast: men moet zich in de buurt van aangetaste esdoorns beschermen met een mondkapje. Wanneer men vermoedens heeft van roetschorsziekte, kan men zich daarmee, en mits men met beleid te werk gaat, een monster nemen van de desbetreffende esdoorn en dit naar Terra Nostra opsturen. Indien laboratoriumonderzoek de vermoedens bevestigt, moet de aangetaste boom zo snel mogelijk ter plekke verbrand worden. Ook kan Kuppen alvast een raad meegeven: 'Personen die in en met de bomen werken, dienen luchtwegen en ogen af te schermen. Ook is het aan te raden om speciale overalls te dragen. Aangetast kachelhout moet niet mee naar binnen genomen worden, sowieso minimaal versleept worden en ook ter plekke verbrand worden. Lukt verbranding ter plaatse niet, dan moet het hout afgedekt vervoerd worden en alsnog worden verbrand.'
Omdat het niet eenvoudig is om zomaar ergens het hout te verbranden, al is het maar omdat het een heel gedoe is voordat alle ontheffingen zijn geregeld zoals vanuit de brandweer, denken Kuppen en Stigas nu samen na over de mogelijkheden van een afval verbrandingsoven.

Aantasting en symptomen
Sporen van de roetschorsziekte kunnen ook binnen dringen via wonden en gebroken takken. De houtvaten verstoppen langzaam aan en de boom komt steeds dunner in het blad te staan. De schimmel lijkt zich vooral bij extreem warm en droog weer snel uit te breiden. De verspreiding vindt heel makkelijk met wind en regen plaats. In de zomer is een transparante kroon met slijm op de stam te herkennen. De boom zal in de nazomer in rap tempo verwelken waarna eerst de kroon en later de hele boom afsterft. Bij afsterving ontstaan de enorme hoeveelhedenzwart/grijze sporen aan de binnen- en buitenkant van de bast.. Bij het afzagen van het hout ziet men een vlekkerige verkleuring in het hout.. Gevoelige soort is de gewone esdoorn, soms worden veldesdoorn, Noorse esdoorn en zilveresdoorn aangetast.

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

Tip de redactie