Welke data essentieel zijn in de boomteelt

INGEZONDEN MEDEDELING

Arno Peeters, dinsdag 2 december 2025

114 sec

Boomteelt is een vakgebied dat veel kennis en precisie vereist. Of het nu gaat om commerciële boomgaarden, landschapsbeplantingen of stedelijk groen, de kwaliteit en gezondheid van bomen hangt in grote mate af van de juiste beslissingen op het juiste moment. Steeds vaker baseren boomtelers en beheerders deze beslissingen op data. Het systematisch verzamelen, analyseren en interpreteren van relevante informatie is niet langer een luxe, maar een vereiste voor efficiënt en duurzaam beheer.

Bodem- en waterdata: de basis van gezonde bomen

Een boom groeit het beste als de bodem goed is. Hoe de grond aanvoelt, hoeveel voeding erin zit en hoe vochtig hij is, heeft direct invloed op de wortels en hoe sterk de boom wordt. Vooral bij jonge bomen merk je het meteen: te veel water kan de wortels laten rotten, te weinig water zorgt dat de boom stagneert en minder snel groeit. Met een simpele sensor kun je nu goed in de gaten houden hoeveel water er in de grond zit. Zo weet je wanneer je moet bijsproeien. Ook zie je meteen welke voedingsstoffen er nog aanwezig zijn, zoals stikstof, fosfor en kalium. Door daarop je bemesting af te stemmen, krijgen de bomen precies wat ze nodig hebben. Het scheelt niet alleen dat je bomen gezonder worden, maar je verspilt ook minder mest, wat goed is voor het milieu én voor je portemonnee.

Klimaat- en weerdata: inspelen op het weer

Het lokale microklimaat beïnvloedt groei, bloei en vruchtvorming van bomen aanzienlijk. Temperatuur, luchtvochtigheid, wind, neerslag en zoninstraling zijn factoren die bepalen hoe een boom reageert. Door realtime weerdata
te combineren met historische patronen kunnen telers beslissingen beter timen. Een voorbeeld: jonge aanplant is vaak kwetsbaar voor late vorst. Door temperatuursensoren en voorspellingen te volgen, kan een teler preventieve maatregelen nemen, zoals het afdekken van bomen of het tijdelijk verhogen van vochtvoorziening. Tijdens droge periodes biedt klimaatdata ondersteuning bij het plannen van beregening, zodat bomen niet onnodig stress ervaren. Bovendien helpt kennis van het microklimaat bij het selecteren van geschikte soorten voor een locatie, waardoor de kans op uitval wordt beperkt.

Gezondheids- en groeidata: vroegtijdig problemen signaleren

Het monitoren van de gezondheid van bomen kan tegenwoordig grotendeels datagedreven gebeuren. Visuele inspecties blijven belangrijk, maar drones, multispectrale camera’s en sensortechnologie maken het mogelijk om afwijkingen vroeg te ontdekken. Dit kan variëren van bladverkleuringen en groeiafwijkingen tot beginnende schade door ziekten of plagen. Daarnaast bieden groeimetingen zoals stamomtrek, hoogte en bladoppervlak inzicht in ontwikkelingspatronen. Door deze gegevens systematisch vast te leggen en te vergelijken met eerdere jaren, kan een teler beter inschatten of bepaalde bomen extra verzorging nodig hebben, of dat het groeipad normaal is. Dit maakt preventief onderhoud mogelijk, in plaats van reactief handelen nadat schade al zichtbaar is geworden.

Data combineren voor betere beslissingen

De kracht van data in de boomteelt zit in het samenbrengen van verschillende bronnen, wat mensen die op bet sites in Nederland spelen ook kunnen doen. Bodem-, klimaat-, groeiverloop- en gebruiksdata geven samen een volledig beeld van de toestand van bomen. Dit maakt het mogelijk om preventief te handelen, onderhoud te optimaliseren en duurzame keuzes te maken, zoals waterbesparing of gericht bemesten. Bovendien ondersteunt data managementbeslissingen. Investeringen in nieuwe soorten, irrigatiesystemen of drainage kunnen onderbouwd worden met cijfers en trends. Voor stedelijke beheerders kan dit ook helpen bij communicatie richting gemeenten of bewoners: duidelijk aantonen dat bomen gezond zijn en dat onderhoud op een verantwoorde manier wordt uitgevoerd.

realtime weerdata

bet sites in Nederland

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

tip de redactie