Gebruik grondwater neemt toe, ondanks lage grondwaterstanden

NIEUWS

Hanneke Tax, dinsdag 16 augustus 2022

97 sec

Dit blijkt uit de optelsom van grote onttrekkingen onder toezicht van provincies

De grondwaterstanden zijn op dit moment op veel plaatsen laag tot zeer laag. Toch wordt er gemiddeld steeds meer grondwater opgepompt. In de afgelopen zes jaar was dat per jaar gemiddeld bijna 1,1 biljoen liter. Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag.

Door de lage grondwaterstand moeten planten dieper in de grond op zoek naar water

Ondanks alle waarschuwingen van overheden en waterbedrijven om water te besparen, is er sprake van een stijgende trend. Dat blijkt uit de cijfers die EenVandaag heeft opgevraagd bij alle provincies. Daarbij gaat het om grote grondwateronttrekkingen van meer dan 150 miljoen liter op jaarbasis, waarvoor bij de provincie een vergunning nodig is.

Meer waterwinning in een droog jaar

Van 2016 tot 2021 is er jaarlijks in Nederland gemiddeld ruim 1.076 miljard kubieke meter grondwater opgepompt door waterbedrijven en de industrie. Omgerekend is dat 1.076.000.000.000 liter grondwater. Dat wordt gebruikt als drinkwater en als koelwater. Met die hoeveelheid kunnen bijna 1,3 miljoen zwembaden van 25 meter worden gevuld.
In de loop der jaren is er sprake van een stijging. Zo werd er in 2016 ruim 1.035 miljard liter grondwater onttrokken. In 2018, het droogste jaar in de eeuw tot nu toe, haalden we in totaal 1.118 miljard liter uit de bodem. Maar ook in 2021, een jaar met een milde zomer, werd er nog 1.059 miljard liter grondwater opgepompt. 24 miljard liter meer dan in 2016.

'Het is belangrijk om de daling van de afgelopen tientallen jaren te stoppen voor landbouw en natuur'

Schade aan natuurgebieden

Dat kan grote gevolgen hebben voor de omgeving. "Het water onttrekken brengt schade aan aan natuurgebieden. Zowel op het land als in de waterrijke gebieden", vertelt grondwateronderzoeker Marc Bierkens van de Universiteit van Utrecht en Deltares.
Dat effect ontstaat met name direct op zandgronden. Planten en bomen kunnen dan niet meer bij het water komen. Het grondwater hoeft er maar een beetje voor te dalen. In andere gebieden gaat het geleidelijker. Dat het op dit moment niet goed gaat, blijkt ook uit de droogtemonitor van Rijkswaterstaat: "De grondwaterstanden zijn met name in het zuiden en oosten laag tot zeer laag en dalen vrijwel overal."

Geen toezicht op landbouw en particulieren

In werkelijkheid wordt er nog meer grondwater gewonnen. Het grondwatergebruik van kleinere gebruikers zoals onder meer landbouwbedrijven en particulieren is hierbij niet meegenomen, omdat die vanwege het kleinere gebruik niet onder het toezicht van de provincie vallen.
Daarnaast is bekend dat voor economische doeleinden zoals industriële productie ook nog aanzienlijke hoeveelheden drinkwater worden gebruikt.

Sluipend effect

Volgens hydroloog Bierkens is de daling van het grondwater al tientallen jaren aan de gang en 'heeft het een sluipend effect op natuurgebieden en beken'. "Het is belangrijk om de daling van de afgelopen tientallen jaren te stoppen voor landbouw en natuur."

Waterwinning en het besproeien door de landbouw bij droogte, zijn belangrijke oorzaken. Maar ook het veel te snel afvoeren van regenwater helpt niet mee. Juist in februari van dit jaar was het grondwaterpeil na lange tijd weer op orde, maar in een half jaar is dat omgekeerd.

Bron: EenVandaag

REACTIES

Er zijn nog geen reacties.

Tip de redactie